Cuba

Mijn bezoek aan Cuba gedurende 28 December 2000 - 14 Januari 2001

De eerste paar dagen waren erg spannend en gaaf en toen werd ik een beetje ziek van vermoeidheid, bier+bier+bier+rum, slecht/niet eten en laaaaaaaat op. Het kan ook het water zijn geweest of gewoon een bacterie op een slablaadje. Het was niet ernstig maar het duurde toch wel twee dagen voordat ik weer wat fut had. Echte koorts niet gehad. Op 1 januari live Los Van Van gezien dat was een topper.

Het oudejaar zelf was heel rustig bij mijn Cubaanse vriend, en wat van zijn vrienden en familie. Beetje luisteren naar muziek en wat dansen, maar niets bijzonders. De eerste week bijna elke avond uit en overdag proberen uit te vogelen hoe dit land werkt. Want het klopt allemaal niet daar. De economie is goed verrot. En de mensen zijn er erg moe van. Wat voor een nut heeft het om te studeren als je toch maar 10 dollar per maand verdient uiteindelijk en in armoe moet leven. Ik hoop dat Fidel snel doodgaat of iets dergelijks. Het is heel aandoenlijk om die vriendelijke mensen daar zo te moeten zien door ploegen.

Na twee weken beetje op een budget manier leven was ik er een beetje flauw van om met koud water te moeten douchen in een vieze douche en overal om me heen keiharde muziek (meestal salsa, dat was wel ok) en ander straat lawaai te moeten horen tot laat in de nacht en vroeg in de morgen en de hele tijd de telefoon te horen overgaan die dan toch niet voor mij was maar voor de onderbuur (de telefoon wordt vaak gedeeld) en ben ik naar een hotel a $60/dag gegaan voor de laatste 2 dagen.

Het water is niet drinkbaar, de straten gaan ten onder van de smog en als je een taxi neemt verga je van de uitlaatgassen omdat de uitlaat pijp domweg ontbreekt. Voor het dubbele bedrag (dus US prijzen of zelfs nog duurder en dus zelfs voor een Canadees of Europeaan te duur) kun je een betere taxi nemen dan ben je hiervan gevrijwaard.

Alles en iedereen probeert geld van je af te troggelen en is ook aardig vervelend na een poosje. Als we uitgingen met de familie van Orlando (de Cubaanse vriend) dan betaalden wij (Orlando, Martin - vriend uit Montreal - en ik) de rekening. Dat liep soms ook behoorlijk op (niet dat ik dat hun verwijt). De huizen zijn tot op de laatste steen vergaan en zijn meer een soort kunstobject dan een woonomgeving. Heel bijzonder. Er wordt wel heel wat gerestaureerd maar dat is ten behoeve van de toeristen industrie, die een tweede (dollar) economie in de hand gewerkt heeft en misschien tot volledige uitholling van de oorspronkelijke plan economie zal leiden. Dat het communisme gefaald heeft is wel heeeeeeeeeel duidelijk.

Brood en allerlei andere (broodnodige) zaken zijn verkrijgbaar tegen afbraak prijzen, maar alleen in heel beperkte (lees: ontoereikende) mate, alleen voor de Cubanen, en voor de rest moeten ze het kopen voor de dollar prijzen die ook toeristen betalen. Dat gaat dus niet. Vandaar de klopjacht op de portemonnee van de toerist. En elke toerist wordt geacht zo rijk te zijn als de gemiddelde Amerikaan. De toerist industrie draait dus op volle toeren en de gemiddelde toerist is bezig naar “Buena Vista Club”-achtige muziek te luisteren, soms met een (krampachtige) poging om erop te dansen na een dag danslessen (a $15 US per uur !!) op terrasjes van in koloniale stijl gerestaureerde plaza’s en andere (echt prachtige) gebouwen.

Het dansen van de gemiddelde Cubaan bestaat uit een beetje met het middel goochelen, van al die complexe dans figuren die wij leren weten de meesten niets. Hun ritmegevoel is natuurlijk onverslaanbaar en hun feestdrang is onnavolgbaar. Van elk lied weten ze de volledige tekst en die wordt dus ook hardop meegezongen. Musici zijn volkshelden. Na twee weken Cubaanse muziek ben ik niet meer verslaafd geraakt aan hun vorm van salsa - integendeel, het is me duidelijker geworden dat de salsa van mensen zoals Jose Alberto en Oscar d’Leon (Puerto Ricaanse en Columbiaanse salsa) mijn voorkeur heeft omdat deze vaak melodieuzer en minder sterk op de percussie gericht zijn.

Ik weet niet of ik het juist uitdruk maar ik vind de Cubaanse salsa te vaak teveel gehakketak met weinig hoorbare breaks en innovatieve harmonien of melodien - de percussie heeft de overhand. Dit gehakketak vond ik ook terug in de manier waarop Cubaanse vrouwen dansen - ze lopen aan een stuk door en maken het daardoor moeilijker om te draaien. Aan dips en dat soort dingen heb je al helemaal niks in Cuba want dat kennen ze domweg niet. Als je een vrouw dichtbij vast wil houden moet je de een of andere complexe figuur verzinnen waardoor de vrouw simpelweg verstrikt raakt in je armen en wel dicht op je moet kruipen.

Ik vind dit soort figuren vaak niet erg elegant en het risico dat ik de vrouw met mijn elleboog in het gezicht ram is veel te hoog (ja dat gebeurde dus ook nog eens) omdat ik meestal met vrouwen danste die eigenlijk te klein waren voor mij. Overigens denk ik dat dit soort dingen hetzelfde zullen zijn als in alle andere latino landen - al die complexe figuren worden maar door een handjevol mensen beoefend, of je nou in Montreal of in Havana of in Parijs of in Osaka bent. Blijkbaar ben ik niet zoveel compatibele dansers tegen gekomen dit maal. Ik heb wel een paar dansjes gehad die ik heel leuk vond maar niks dat aan mijn danservaringen in Montreal of recentelijk in NL kan tippen. Misschien eentje, maar dat was maar een dans en daarna wilde ze niet meer (balen …. ) - kon niet achterhalen waarom.

Door de omgang met de familie van Orlando ben ik wel wat meer vertrouwd nu met de sociale cultuur onder de Cubanen, die mij erg deed denken aan Brazilie. Dezelfde vriendelijkheid, warmte en niet dat moeilijke en wantrouwende van onze NL (en noord europese) cultuur. De omgang met hun heeft de trip zeker de moeite waarde gemaakt, want wat is er nou beter dan vrienden op te zoeken in een vreemd land. Overigens is al die aandacht van vrouwen ook niet weggegooid …. (niet dat ik er naieve gedachten op na houd dat ze me echt zo leuk vinden hoor - ik denk dat de meesten graag een enkel reis naar Canada willen “verdienen”). Een stereotiep is de tourist met Cubaan/Cubaanse (zowel mannen als vrouwen zijn op jacht naar dat ticket naar het buitenland, met de hoop op een visum of paspoort).

Nou ik weet niet of het verslag van mijn ervaringen je juist aanspoort of niet om naar Cuba te gaan. Ik had eigenlijk gehoopt om nu even een echte vakantie te hebben, want in Europa kwam het er niet zo van met al dat rond gereis in een wat vies klimaat. Maar misschien is een vakantie domweg niet meer voor mij weggelegd omdat ik in een toeristen oord ontzettend verveeld wordt van de bubbel waarin je dan verblijft en de oppervlakkigheid waarmee je dan geconfronteerd wordt en van die reizen naar idyllische plekjes zijn vaak ook een avontuur met allerlei ongemakken.

Maar goed, een vriend hier in Montreal heeft in Maart een villa gehuurt op de Dominicaanse republiek, misschien ga ik er heen om zo ongeveer dezelfde redenen (de connecties) als waarvoor ik naar Cuba ging met het voordeel dat het wsch op een wat meer idyllische plek dichtbij een strand is en niet een stinkende, halfvergane stad zoals Havana. Overigens was het te koud om naar Varadero te gaan vond ik. Niet dat 15 graden echt koud is, maar het is voor mij niet warm genoeg om een beetje op een strand te zitten en af en toe in het water te duiken.

©2004

Leave a Reply

You must be logged in to post a comment.